ไตรยางค์ คือ อักษร 3 หมู่ ซึ่งจัดแบ่งพยัญชนะไทย 44 ตัว โดยยึดเอาพื้นเสียงของพยัญชนะที่ยังไม่ได้ผันวรรณยุกต์เป็นเกณฑ์

อักษรไทย มี 44 ตัว คือ
ก	ข	ฃ	ค	ต
ฆ	ง	จ	ฉ	ช
ซ	ฌ	ญ	ฎ	ฏ
ฐ	ฑ	ฒ	ณ	ด
ต	ถ	ท	ธ	น
บ	ป	ผ	ฝ	พ
ฟ	ภ	ม	ย	ร
ล	ว	ศ	ษ	ส
ห	ฬ	อ	ฮ

อักษรกลาง หมายถึง พยัญชนะที่ยังไม่ได้ผันวรรณยุกต์ แล้วมีเสียงอยู่ในระดับกลาง  มีทั้งหมด 9 ตัว น้อง ๆ คงจะเคยได้ยินเรื่องเล่าต่อกันมานะครับ ว่า "ไก่จิกเด็กตาย  เด็กตายบนปากโอ่ง"

วิธีจำง่าย ๆ ครับ

ก	จ	ด	ต	ฎ	ฏ	บ	ป	อ
ไก่	จิก	เด็ก	ตาย	เด็ก	ตาย	บน	ปาก	โอ่ง

อักษรสูง หมายถึง พยัญชนะที่ยังไม่ได้ผันวรรณยุกต์ แล้วมีเสียงอยู่ในระดับสูง มีทั้งหมด 11 ตัว

วิธีจำง่าย ๆ ครับ

ผ	ฝ	ถ	ฐ	ข	ฃ	ศ	ษ	ส	ห	ฉ
ผี	ฝาก	ถุง		ขาว		สาร			ให้	ฉัน

อักษรต่ำ หมายถึง พยัญชนะที่ยังไม่ได้ผันวรรณยุกต์ แล้วมีเสียงอยู่ในระดับต่ำ  มีทั้งหมด 24 ตัว

ต่ำคู่ มีเสียงคู่
อักษรสูง 14 ตัว

พ

ภ

ฟ

ฑ

ฒ

ท

ธ

ค

ต

ฆ

ซ

ฮ

ช

ฌ

 อักษรต่ำ หมายถึง พยัญชนะที่ยังไม่ได้ผันวรรณยุกต์ แล้วมีเสียงอยู่ในระดับต่ำ  มีทั้งหมด 24 ตัว

 ต่ำเดี่ยว(ไร้คู่) 10 ตัว
"งูใหญ่นอนอยู่ ณ ริมวัด โมฬิโลก"

ง	ญ	น	ย	ณ	ร	ว	ม	ฬ	ล
งู	ใหญ่	นอน	อยู่	ณ	ริม	วัด	โม	ฬี	โลก